Verbreed je woordenschat met gezegdes met een Gouds randje

Geen kaas van gegeten hebben

Laten we beginnen met misschien wel het bekendste gezegde van allemaal: “geen kaas van gegeten hebben”. Het betekent dat iemand ergens niets van weet. De uitdrukking stamt uit de tijd dat kaas nog een luxeproduct was en niet iedereen zich dat kon veroorloven. Wie er geen kaas van had gegeten, hoorde letterlijk niet bij de kenners.

Vandaag de dag bedoelen we er gelukkig vooral mee dat iemand ergens weinig ervaring mee heeft. Maar bij de Gouda Cheese Experience kun je dat gezegde meteen ontkrachten: hier leer je juist alles over melk, rijping, smaak en traditie.

De kaas niet van je brood laten eten

Een ander spreekwoord dat ons land door en door kent. Het betekent dat je je niet laat aftroeven of benadelen. De herkomst is eenvoudig: kaas was vroeger kostbaar en brood het dagelijks… brood. Samen vormden ze de kern van een maaltijd. Wie de kaas van je brood pakte, stal het lekkerste stukje!

In Gouda leer je dat kaas nog steeds iets is om voor te vechten, al is het dan met smaak in plaats van met woorden. En zeg nu zelf, dat doe je het liefst terwijl je een echte Goudse proeft. Wil je alvast een voorproefje van wat je kan verwachten? Dan vertellen we je graag alles over de Gouda Cheese Experience!

De kaas te dik gesneden hebben

Een wat minder bekend, maar heerlijk beeldend gezegde: “de kaas te dik gesneden hebben”. Het betekent dat iemand te royaal is geweest met zijn geld, een tikkeltje té gulzig misschien. Vroeger was kaas waardevol, en wie dikke plakken sneed, toonde weinig zuinigheid.

Tegenwoordig gebruiken we het met een glimlach. Iemand die net iets te veel heeft uitgegeven aan dat etentje of weekendje weg, heeft dus letterlijk de kaas te dik gesneden. Gelukkig geldt dat niet voor de smaak: bij een goed stuk Goudse mag het best een beetje royaal zijn.

Ze liet de kat bij de kaas

Een wat ouder, maar heerlijk beeldend gezegde: “Ze liet de kat bij de kaas.” Het betekent dat iemand zwanger is. De oorsprong ligt in de volksmond van vroeger, waarin men graag op speelse wijze sprak over gevoelige onderwerpen. De “kat” stond symbool voor nieuwsgierigheid en vruchtbaarheid, en “de kaas” voor iets kostbaars dat beschermd moest worden.

In veel oude dorpsverhalen werd deze uitdrukking met een knipoog gebruikt wanneer men liever niet te direct wilde zijn. Vandaag klinkt het misschien grappig, maar het laat zien hoe creatief en poëtisch onze taal ooit was. Net als Goudse kaas zelf: een tikkeltje ondeugend, maar vol warmte en karakter.

Internationale kaasgezegdes

Ook over de grens speelt kaas een hoofdrol in taal en cultuur. Zo zeggen de Fransen “entre la poire et le fromage” (letterlijk “tussen de peer en de kaas”) als ze het hebben over een ontspannen moment aan tafel na het eten. In het Engels betekent “big cheese” iemand die belangrijk is, en de Duitsers zeggen “Alles in Butter” (alles in boter) om te bedoelen dat alles goed gaat:een verwijzing naar de boter en kaas die veilig vervoerd werden in vaten.

En in Italië zegt men “vendere fumo e comprare formaggio”: “rook verkopen en kaas kopen”. Oftewel: praatjes verkopen, maar slimme keuzes maken. Het lijkt erop dat de liefde voor kaas niet alleen de smaakpapillen verbindt, maar ook onze manier van praten.

Taal als smaakbeleving

Net als bij kaas is taal een kwestie van rijping. Woorden ontwikkelen betekenis, veranderen van vorm en krijgen nieuwe lagen. En dat is precies wat je ervaart bij de Gouda Cheese Experience: taal, cultuur en smaak komen hier letterlijk samen.

Tijdens de interactieve route ontdek je hoe eeuwenoude ambacht en moderne beleving in elkaar overvloeien. Van virtueel koeien melken tot proeven met al je zintuigen: zelfs onze uitdrukkingen krijgen hier een nieuwe betekenis. Wie denkt dat leren saai is, zal merken dat een portie humor en een plakje kaas wonderen doen.

Kaaswijsheid voor thuis

Geïnspireerd geraakt door al die gezegdes? Gebruik ze gerust in je dagelijkse gesprekken. Zeg niet zomaar dat iets oud is, maar dat het “zo oud als kaas” is. En als iemand iets niet weet, grap dan dat hij er nog geen kaas van heeft gegeten en nodig hem uit om dat snel goed te maken met een stukje echte Gouda.

Na afloop kun je trouwens nog meer typisch Goudse woorden en lekkernijen ontdekken tijdens een bezoek aan de Siroopwafelfabriek, waar de taal van zoet en traditie minstens zo lekker klinkt als de geur van versgebakken wafels.

Meer weten of zelf ervaren

Wil je meer weten over taal, traditie en smaak? Bekijk dan onze pagina met veelgestelde vragen over de Gouda Cheese Experience en kom alles te weten over Goudse kaas!

Of heb je zin gekregen om zelf tussen de spreekwoorden, kazen en verhalen te staan? Bestel je tickets voor de Gouda Cheese Experience en ontdek hoe taal en kaas samen een glimlach op je gezicht toveren, met een onvergetelijk Gouds randje.